Η στεγαστική κρίση, που μαστίζει σχεδόν όλες τις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, αποτελεί πλέον ζήτημα πρώτης προτεραιότητας για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Για πρώτη φορά ορίστηκε Επίτροπος Στέγασης, ενώ συγκροτήθηκε νέα Ομάδα Εργασίας Στέγασης, που θα υποστηρίζει το έργο του Επιτρόπου. Η Ομάδα Στέγασης ξεκίνησε τις εργασίες της την 1η Φεβρουαρίου 2025 και ήδη ξεκίνησε το διάλογο για να εισηγηθεί λύσεις.
Οι πρώτες (ξεχωριστές) συναντήσεις, που έγιναν γνωστές, ήταν με εκπροσώπους της Airbnb κα με τους δημάρχους Μαδρίτης και Βαρκελώνης.
Ιδού τι είπαν στην Ομάδα Εργασίας οι πρώτοι συνομιλητές της:
Η Airbnb μπορεί να είναι ένας «εποικοδομητικός» εταίρος
Από πλευράς Airbnb, στη συνάντηση με την Taskforce του Επιτρόπου Στέγασης, υπογραμμίσθηκε ότι πρόσφατα στοιχεία της Oxford Economics, δείχνουν ότι:
- Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις συνεισέφεραν 149 δισεκατομμύρια ευρώ στο ΑΕΠ της ΕΕ το 2023 και ότι
- Οι καταχωρίσεις της Airbnb αποτελούν το 0,5% ή και λιγότερο του αποθέματος κατοικιών στις μεγάλες πόλεις της ΕΕ.
Οι εκπρόσωποι της Airbnb τόνισαν ότι οι γενικοί περιορισμοί στις βραχυχρόνιες μισθώσεις αποτυγχάνουν να λύσουν τοπικά ζητήματα, ενώ υπονομεύουν την ικανότητα των οικοδεσποτών και των επισκεπτών να επωφεληθούν από την κοινή χρήση ενός σπιτιού.
Χαρακτηριστικά αναφέρθηκε ότι στη Βαρκελώνη, τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατά 70% και η μέση τιμή ενός σπιτιού έχει αυξηθεί κατά 60% από τότε που ξεκίνησε η καταστολή των STR το 2014.
Τι είπαν οι δήμαρχοι Μαδρίτης και Βαρκελώνης
Η λύση για τη Μαδρίτη
Ο José Luis Martínez-Almeida, ο κεντροδεξιός δήμαρχος της Μαδρίτης [του συντηρητικού κόμματος – Partido Popular], τόνισε ότι μόνο η αύξηση της προσφοράς νέων κατοικιών στην πρωτεύουσα της Ισπανίας θα λύσει το πρόβλημα της στέγασης. Και ζήτησε μέτρα προς αυτήν την κατεύθυνση.
Όπως είπε στα σχέδια του Δήμου Μαδρίτης είναι να χτίσει περισσότερες κοινωνικές κατοικίες. Παράλληλα, διαμορφώνει ένα θεσμικό πλαίσιο που θα ξεχωρίζει την κοινωνική κατοικία από την οικονομική στέγη.
Ανέφερε ακόμη ότι τον Νοέμβριο, το Δημοτικό Συμβούλιο της Μαδρίτης γνωστοποίησε τα σχέδια για περιορισμό των βραχυχρόνιων μισθώσεων στο ιστορικό της κέντρο, ως μέρος ενός Ειδικού Σχεδίου για την Προστασία της Κατοικημένης Περιοχής – ή Plan Reside.
Το σχέδιο αντικαθιστά ένα προηγούμενο που εφαρμόστηκε το 2019.
Το σχέδιο προβλέπει την απαγόρευση των βραχυχρόνιων μισθώσεων από όλα τα κτίρια κατοικιών στο ιστορικό κέντρο – ένα μέτρο που στοχεύει στη διατήρηση των οικιστικών χώρων.
Τα τουριστικά διαμερίσματα θα επιτρέπονται πλέον στη Μαδρίτη μόνο εάν βρίσκονται σε ολόκληρα κτίρια με ίδια, τουριστική, χρήση των κατοικιών και, φυσικά, εάν έχουν λάβει τη σχετική άδεια. Εάν βρίσκονται εκτός του ιστορικού κέντρου πρέπει τα τουριστικά διαμερίσματα να έχουν τη δική τους ξεχωριστή είσοδο.
Τα κτίρια που δεν έχουν χαρακτηριστεί ως κατοικίες, συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών κτιρίων και των ξενοδοχείων, μπορούν να μετατραπούν για τουριστική χρήση, εάν δεν επηρεάζουν την προσφορά κατοικιών, σύμφωνα με το δημοτικό συμβούλιο.
Στο ιστορικό κέντρο δεν θα επιτρέπεται η μετατροπή κτιρίων με διαμερίσματα για οικιστική χρήση σε τουριστικά διαμερίσματα.
Τα σχέδια στη Βαρκελώνη
Στη Βαρκελώνη, ο δήμαρχος Jaume Collboni, του Κόμματος των Σοσιαλιστών της Καταλονίας, θέλει να επεκτείνει τα ανώτατα όρια ενοικίων όχι μόνο σε πυκνοκατοικημένες περιοχές της πόλης αλλά και στο τμήμα των βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Ο Collboni είπε: «Το πρόβλημα που έχουμε αυτή τη στιγμή σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις είναι ότι υπάρχει σύγκρουση μεταξύ του δικαιώματος στη στέγαση και του δικαιώματος στην οικονομική ή τουριστική χρήση αυτής της κατοικίας. Στη Βαρκελώνη, επιλέξαμε να υπερασπιστούμε το δικαίωμα πρόσβασης στη στέγαση σε αντίθεση με τη χρήση καταλυμάτων για τουρισμό».
Ο δήμαρχος της Βαρκελώνης βρίσκεται επίσης πίσω από μια επιστολή που απευθύνεται στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, η οποία έχει επίσης συνυπογραφεί από μια συμμαχία δέκα ευρωπαϊκών πόλεων, συμπεριλαμβανομένης της Ρώμης και του Άμστερνταμ. Η επιστολή καλεί την πρόεδρο να είναι στην πρώτη γραμμή της στεγαστικής πολιτικής και να διαχειρίζεται άμεσα την κατανομή των κεφαλαίων σε ολόκληρο το μπλοκ των πόλεων, με στεγασική κρίση.
Υπενθυμίζεται ότι κ.Collboni ανακοίνωσε την πρόθεσή του να απαγορεύσει πλήρως τις βραχυχρόνιες μισθώσεις από τα τέλη του 2028. Ήδη, οι ομάδες βραχυχρόνιας μίσθωσης και οι πλατφόρμες κρατήσεων τον προτρέπουν να επανεξετάσει αυτή την πρόθεση.
Σημειώνεται ότι ο Dan Jørgensen ορίστηκε Επίτροπος Ενέργειας και Στέγασης. Αναμένεται να εισηγηθεί πρόταση για οικονομικά προσιτές λύσεις στέγασης τους επόμενους μήνες.