Με μια σειρά αλλαγές θα υποδεχτεί τη νέα χρονιά η βραχυχρόνια μίσθωση στην Ελλάδα. Παρά την έντονη φημολογία αλλά και τις πιέσεις από την πλευρά των ξενοδόχων για χρονικό περιορισμό της δραστηριότητας, η κυβέρνηση αναγνώρισε τη συμβολή της βραχυχρόνιας μίσθωσης στον πολύτιμο για την οικονομία κλάδο του τουρισμού.
Τα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, εξειδίκευσαν οι επικεφαλής του Υπουργείου Οικονομικών. Παραμένουν ωστόσο κάποια σημεία «θολά», τα οποία εκτιμάται ότι θα διευκρινιστούν με την αποτύπωση σε νόμο των νέων ρυθμίσεων.
Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή.
Ένα βασικό σημείο είναι ότι για να χαρακτηριστεί μια μίσθωση ακινήτου ως βραχυχρόνια, θα πρέπει το ακίνητο να μην παρέχει άλλες υπηρεσίες πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
Επίσης, η μίσθωση θα πρέπει έχει χρονική διάρκεια μικρότερη των 60 ημερών. Και ενώ αυτό ακούγεται αρχικά λογικό, ωστόσο αποκλείει αυτομάτως τους επισκέπτες που αναζητούν μεσαίας διάρκειας μισθώσεις, όπως τους digital nomads. Να σημειωθεί ότι η Airbnb έχει κάνει κινήσεις ώστε να μπορούν οι επισκέπτες να κάνουν κράτηση για διαμονές μεγαλύτερης διάρκειας, βλέποντας μια ισχυρή τάση στην αγορά.
Διαχωρισμός ιδιωτών – επαγγελματιών
Για όσους διαχειρίζονται έως και 2 ακίνητα, δεν αλλάζει τίποτα. Όπως αναφέρει η σχετική ενημέρωση του Υπουργείου Οικονομικών «Δεν θίγεται η ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων που αποτελούν σημαντική πηγή εισοδήματος για χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά και για τη χώρα συνολικά».
Πρόκειται για 111.000 ακίνητα, δηλαδή τα δύο τρίτα των ακινήτων που είναι καταχωρημένα στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής της ΑΑΔΕ.
Για όσους μισθώνουν/υπεκμισθώνουν από 3 ακίνητα και πάνω, έχουν πλέον την υποχρέωση έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας, είτε με τη μορφή ατομικής είτε νομικού προσώπου. Πρόκειται για 30.329 ακίνητα, τα οποία διαχειρίζονται 7.440 φυσικά πρόσωπα.
Τόσο για αυτούς, όσο και για τα ήδη 5.300 νομικά πρόσωπα, δημιουργείται νέος Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας (ΚΑΔ). Τα νομικά πρόσωπα θα έχουν την υποχρέωση:
- να εκδίδουν ηλεκτρονικά τιμολόγια
- να τηρούν ηλεκτρονικά βιβλία (myDATA)
- να αποδίδουν ασφαλιστικές εισφορές, τέλος επιτηδεύματος και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο
- θα επιβαρύνονται με Τέλος Παρεπιδημούντων (0,5% επί του τζίρου).
Οι αλλαγές λοιπόν για τα νομικά πρόσωπα είναι ο ΦΠΑ και το Τέλος Παρεπιδημούντων. Όμως το καθεστώς ΦΠΑ τους δίνει τη δυνατότητα να καταχωρούν και έξοδα (όπως καθαρισμός, αναλώσιμα, επισκευές κ.λπ.). Ωστόσο το Τέλος Παρεπιδημούντων αποτελεί μια επιβάρυνση, αν και μικρή.
Εκμίσθωση συνόλου διαμερισμάτων πολυκατοικίας:
Σε περίπτωση που το σύνολο των διαμερισμάτων πολυκατοικίας ή συγκροτήματος κατοικιών διατίθεται προς βραχυχρόνια μίσθωση, θα θεωρείται τουριστικό κατάλυμα, το οποίο θα πρέπει να διαθέτει την αντίστοιχη αδειοδότηση. Μένει να διευκρινιστεί αν θα προβλεφθεί νέο “σήμα” για μη εξυπηρετούμενα καταλύματα ή αν θα ενταχθούν στην κατηγοριοποίηση των ξενοδοχείων ή των ενοικιαζόμενων δωματίων.
Ο νέος “Πράσινος Φόρος”
Οι επισκέπτες όλων των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, είτε αυτά διαχειρίζονται από ιδιώτες είτε από νομικά πρόσωπα, θα έχουν υποχρέωση να καταβάλλουν τέλος αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής που αντικαθιστά τον φόρο διαμονής. Αυτό ανέρχεται σε 1,5 ευρώ ανά διανυκτέρευση.
Μένει να διευκρινιστεί πώς θα αποδίδεται αυτό το τέλος από τους ιδιώτες.
Για τα νομικά πρόσωπα, προφανώς θα ισχύσει ό,τι ισχύει για τα ξενοδοχεία. Ο φόρος αποδίδεται από τις υπόχρεες επιχειρήσεις στη φορολογική διοίκηση, με μηνιαίες δηλώσεις. Αυτές υποβάλλονται μέχρι την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν της έκδοσης του ειδικού στοιχείου απόδειξης είσπραξης φόρου διαμονής. Η δε απόδειξη είσπραξης του φόρου είναι ξεχωριστή από αυτήν του αντιτίμου διαμονής.
Έλεγχοι και αυστηρότερες κυρώσεις
Να σημειωθεί ότι με βάση το επικαιροποιημένο MOU που υπέγραψε η ΑΑΔΕ με τις τρεις μεγάλες πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, εντατικοποιούνται οι έλεγχοι με βάση τα δεδομένα που παρέχουν οι πλατφόρμες και επιβάλλονται ακόμα πιο αυστηρές κυρώσεις σε περίπτωση φοροδιαφυγής ή παροχής επιπρόσθετων υπηρεσιών πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
Σε περίπτωση μη εγγραφής στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, αυστηροποιείται το πρόστιμο και ορίζεται, ανά χρήση, σε 50%, των ακαθαρίστων εσόδων του τελευταίου φορολογικού έτους και κατ’ ελάχιστο 5.000 ευρώ (σήμερα το πρόστιμο είναι οριζόντιο και ανέρχεται σε 5.000 ευρώ). Σε περίπτωση υποτροπής για επόμενη χρήση το ανωτέρω πρόστιμο θα διπλασιάζεται.
Όλες οι αλλαγές στη βραχυχρόνια μίσθωση θα ισχύσουν από 1η Ιανουαρίου 2024.