Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πορτογαλίας απέρριψε το ενδεχόμενο δημοψηφίσματος για τις υφιστάμενες τουριστικές μισθώσεις σε οικιστικά τετράγωνα της Λισαβόνας.
Το αίτημα υποβλήθηκε από το Κίνημα για το Δημοψήφισμα για τη Στέγαση (MRH), που επιδιώκει την εξάλειψη των σχεδόν 20.000 βραχυχρόνιων ενοικιάσεων διακοπών στην πρωτεύουσα της Πορτογαλίας. Το Κίνημα ελπίζει ότι με τον τρόπο αυτό θα απελευθερώσει διαμερίσματα για την προσιτή στέγαση των ντόπιων.
Το δικαστήριο αποφάνθηκε κατά της αίτησης για δημοψήφισμα, καθώς έκρινε ότι δεν μπορεί να υπάρξει αποτελεσματικός έλεγχος των υπογραφών όσων το αιτήθηκαν. Η αίτηση υπογράφονταν από πάνω από 6.600 ντόπιους, καθώς και από περίπου 4.400 που εγκατέλειψαν τα σπίτια τους στη Λισαβόνα λόγω της ακρίβειας.
Το δημοτικό Συμβούλιο ζήτησε τη γνώμη του Συνταγματικού Δικαστηρίου
Το θέμα τέθηκε προς συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο της Λισαβόνας στις 3 Δεκεμβρίου 2024. Κρίθηκε ωστόσο σκόπιμο να ζητηθεί η προληπτική γνωμοδότηση της νομιμότητας του δημοψηφίσματος από το συνταγματικό δικαστήριο.
Οι εκπρόσωποι των ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης υποστήριξαν τη δικαστική απόφαση, τονίζοντας ότι το δημοψήφισμα αντίκειται στο νόμο και περιέχει “ανεπανόρθωτα ελαττώματα”.
Από την άλλη πλευρά, το Κίνημα για το Δημοψήφισμα για τη Στέγαση χαρακτήρισε την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου «σκληρό πλήγμα κατά της συμμετοχικής δημοκρατίας» και υποσχέθηκε να αναδιατυπώσει την πρόταση ώστε να υποβληθεί ξανά στο δικαστήριο.
Παρά το γεγονός ότι δεν θέλει να εξαλείψει εξ ολοκλήρου τις βραχυχρόνιες μισθώσεις στη Λισαβόνα, το στεγαστικό κίνημα πιστεύει ότι η απαγόρευσή τους σε κτίρια κατοικιών θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης της πόλης και θα βοηθήσει περισσότερους κατοίκους να μείνουν στα σπίτια τους.
Τον Νοέμβριο, η πορτογαλική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι ανακαλούσε τους περιορισμούς που είχαν τεθεί από το προηγούμενο σοσιαλιστικό καθεστώς σε εθνικό επίπεδο, καθώς το διάταγμά της 76/2024 τέθηκε επίσημα σε ισχύ. Το διάταγμα ανακαλεί τις υποχρεωτικές ανανεώσεις αδειών βραχυχρόνιας μίσθωσης και τους περιορισμούς στις νέες εγγραφές, ενώ αποκαθίσταται η εξουσία λήψης αποφάσεων για άδειες και εγγραφές στα δημοτικά συμβούλια.
Επιπλέον, το νομοθετικό διάταγμα αναιρεί την αυτόματη λήξη των ανενεργών αδειών και την προγραμματισμένη επαναξιολόγηση των υφιστάμενων αδειών το 2030. Επιπλέον, αναιρείται η «απόλυτη εξουσία» της πλειοψηφίας των ιδιοκτητών διαμερισμάτων σε πολυκατοικίες να ακυρώνουν ή να αρνούνται άδειες χωρίς αιτιολόγηση.