Η Airbnb προσφέρει μεσιτικές υπηρεσίες μισθώσεων ακινήτων ή υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας; Αυτό αναμένεται να αποφανθεί αύριο Πέμπτη 19 Οκτωβρίου το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Η αναμενόμενη απόφαση μπορεί να επηρεάσει τη νομική μεταχείριση της υπηρεσίας στα κράτη μέλη της ΕΕ. Αυτό αναμένεται να έχει επιπτώσεις και στους περιορισμούς που μπορεί να τεθούν στη χρήση της.
Η δικαστική διαμάχη έφτασε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, έπειτα από ερωτήματα που υπέβαλε γαλλικό δικαστήριο στο πλαίσιο ποινικής υπόθεσης κατά της Airbnb. Πρόκειται για καταγγελίας της ΑΗΤΟΡ, μίας ένωσης επαγγελματιών των υπηρεσιών ξενοδοχειακών καταλυμάτων και τουρισμού.
Όπως περιγράφεται στο ιστορικό της υπόθεσης, η εταιρία AirBnb Ireland διαθέτει διαδικτυακή πλατφόρμα, σκοπός της οποίας είναι να φέρνει σε επαφή, σε διάφορες χώρες και, εν προκειμένω στη Γαλλία, αφενός, οικοδεσπότες που διαθέτουν χώρους διαμονής προς εκμίσθωση και, αφετέρου, άτομα που αναζητούν καταλύματα του τύπου αυτού.
Κατά το γαλλικό νόμο Hoguet, επιβάλλονται στους κτηματομεσίτες διάφοροι κανόνες (τήρηση μητρώου, χορήγηση επαγγελματικού δελτίου). Η παράβαση των κανόνων αυτών επισύρει ποινικές ευθύνες.
Κατόπιν καταγγελίας της ΑΗΤΟΡ, ένωσης επαγγελματιών των υπηρεσιών ξενοδοχειακών καταλυμάτων και τουρισμού, ενώπιον του Tribunal de grande instance de Paris (Πολυμελούς Πλημμελειοδικείου Παρισίων), η Εισαγγελία Παρισίων κίνησε ποινική διαδικασία κατά των ΥΑ και AirBnb Ireland, μεταξύ άλλων παραβάσεων, για διαχείριση χρηματικών ποσών προς άσκηση δραστηριοτήτων διαμεσολάβησης και διαχείρισης ακινήτου από πρόσωπο στερούμενο επαγγελματικού δελτίου.
Δεδομένου ότι η οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο (2000/31/ΕΚ) αντιτίθεται στην εφαρμογή περιοριστικών εθνικών κανόνων περί ηλεκτρονικού εμπορίου, όπως είναι ο νόμος Hoguet, απαιτείται να προσδιοριστεί κατά πόσον η δραστηριότητα της εταιρίας AirBnb Ireland εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της.
Τα ερωτήματα
Ο ανακριτής του Τribunal de grandeinstance de Paris θεώρησε αναγκαίο να υποβάλει ενώπιον του Δικαστηρίου τα κάτωθι προδικαστικά ερωτήματα:
1) Εάν εμπίπτουν οι παρεχόμενες εντός της Γαλλίας από την εταιρία AirBnb Ireland υπηρεσίες μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η εκμετάλλευση της οποίας πραγματοποιείται από το έδαφος της Ιρλανδίας, στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών η οποία προβλέπεται στην οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο, και,
2) εάν μπορούν να αντιταχθούν στην εταιρία AirBnb Ireland οι περιοριστικοί της άσκησης του επαγγέλματος του κτηματομεσίτη στη Γαλλία κανόνες του νόμου Hoguet.
Οι προτάσεις του Εισαγγελέα του ΔΕΕ
Ο γενικός εισαγγελέας Maciej Szpunar πρότεινε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο να διαπιστώσει ότι οι υπηρεσίες, όπως αυτές που παρέχονται από τη διαδικτυακή πλατφόρμα της Airbnb, συνιστούν υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας και όχι μεσιτικές.
Μάλιστα, κατά τον γενικό εισαγγελέα, η κατηγοριοποίηση αυτή δεν επηρεάζεται από το γεγονός ότι η Airbnb προσφέρει και άλλες υπηρεσίες που έχουν υλικό περιεχόμενο, εφόσον φυσικά δεν αποτελούν ενιαίο σύνολο.
Επιπλέον, ο γεν. εισαγγελέας Szpunar επισημαίνει ότι η οδηγία 2000/31/ΕΚ («οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο») δεν επιτρέπει σε ένα κράτος μέλος να περιορίζει, κατόπιν δικής του πρωτοβουλίας και χωρίς να εξετάσει τις ουσιαστικές προϋποθέσεις, την ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας που προέρχονται από άλλο κράτος μέλος, και συγκεκριμένα την άσκηση του επαγγέλματος του κτηματομεσίτη στους παρόχους κατηγορίας υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας.
Έτσι, ο γαλλικός νόμος Hoguet που προβλέπει τέτοιους περιορισμούς δε μπορεί να αντιταχθεί στην περίπτωση της Airbnb.
Υπενθυμίζεται ότι οι προτάσεις του γενικού εισαγγελέα δεν δεσμεύουν το Δικαστήριο.
Η απόφαση αναμένεται να δημοσιευθεί την Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου.