“Οι digital nomads είναι μια «καλή είδηση» σε μια περίοδο που κυριαρχούν οι δυσοίωνες προβλέψεις”. Με αυτή τη φράση του, ο Πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Ψηφιακών Νομάδων Ραφαήλ Κουδούνης, δίνει το στίγμα αυτής της πολυσυζητημένης αγοράς. Και, όπως φαίνεται, η είδηση των digital nomads είναι τόσο καλή, που δημιουργήθηκε η ανάγκη για ένα Παρατηρητήριο! Έναν φορέα που θα μελετά και αναλύει την τάση αυτή και θα λειτουργεί ως ενδιάμεσος μεταξύ αυτής της παγκόσμιας κοινότητας ανθρώπων και των τοπικών κοινοτήτων, επιχειρήσεων και φορέων.
Τελικά όμως, γιατί θέλουμε να προσελκύσουμε ψηφιακούς νομάδες; Τι έχουμε να κερδίσουμε;
Και πώς θα μπορέσουμε να τους προσελκύσουμε; Τι χρειάζονται, τι αναζητούν;
Σε αυτά τα ερωτήματα απαντά ο κ. Κουδούνης και αποκαλύπτει τα… μυστικά μιας αγοράς που θα μας απασχολεί πολύ και για πολύ καιρό.
Ποιοί είναι
Όλο και περισσότερο το τελευταίο διάστημα ακούμε για τους digital nomads. Θεωρείτε ότι πρόκειται για μια τάση που θα εξελιχθεί σημαντικά στο μέλλον; Ή για μια μόδα που απλώς θα «ξεφουσκώσει»;
Οι digital nomads είναι μια «καλή είδηση» σε μια περίοδο που κυριαρχούν οι δυσοίωνες προβλέψεις. Συνεπώς είναι λογικό να «παίζεται» πολύ. Τα τελευταία δύο χρόνια είναι ορατή η τάση. Αλλά όταν το 2018 οι διεθνείς αφίξεις ήταν 1.4 δις παγκοσμίως, δεν υπήρχε, για πολλούς, η ανάγκη καν να ασχοληθούν με το συγκεκριμένο κοινό. Εκτός κι αν εξ αρχής στόχευαν εκεί. Ο πολλαπλασιαστής εξελίξεων που ακούει στο όνομα «Covid-19», όμως, διατάραξε την καθεστηκυία τάξη τόσο σε επίπεδο αντίληψης όσο και συμπεριφοράς και αναμένεται να επηρεάσει «προς τα πάνω» τα παγκόσμια νούμερα των digital nomads με κορύφωση την επόμενη 3ετία.
Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της ομάδας πολιτών;
Οι ψηφιακοί νομάδες, για να μιλήσουμε γενικά, ανήκουν ως επί το πλείστον στην ηλικιακή κατηγορία των Millenials και GenZ. Επιπλέον ανήκουν στην κατηγορία των «lifestyle mobilities», δηλαδή σε αυτούς που μετακινούνται λόγω επιλογής lifestyle και όχι λόγω βιοτικών αναγκών. Ο λόγος που μπορούν να ταξιδεύουν και να εργάζονται είναι διότι και η φύση της δουλειάς τους (π.χ. προγραμματιστές, project managers, δημιουργοί περιεχομένου κ.ά.) αλλά και ο τρόπος που την κάνουν, τους επιτρέπει να εργάζονται από οπουδήποτε και αν βρίσκονται.
Παράλληλα είναι και αναζητητές νεών εμπειριών τις οποίες παίρνουν κάνοντας ταξίδια, βλέποντας νέα μέρη και γνωρίζοντας νέους ανθρώπους. Στον πυρήνα της φιλοσοφίας τους είναι είναι ο επαναπροσδιορισμός τους «δυτικού τρόπου ζωης». Θέλουν να πετύχουν το λεγόμενο work-life balance στην καθημερινότητα τους.
Οι ψηφιακοί νομάδες δεν είναι ακριβώς τουρίστες. Θεωρείτε όμως ότι επηρεάζουν τον τουρισμό; Αν ναι, με ποιον τρόπο;
Εξαρτάται την οπτική γωνία που βλέπουμε τα πράγματα. Υπάρχουν θετικές και αρνητικές όψεις. Μια θετική σκοπιά είναι πως οι ψηφιακοί νομάδες, μέσω της κατανάλωσης, μπορούν να τροφοδοτήσουν την αγορά με χρήμα, ιδίως σε μήνες που δεν είναι ενισχυμένη η τουριστική κίνηση. Παράλληλα, στα θετικά βρίσκεται μια γενικότερη αύξηση του brand «Ελλάδα». Ακόμα και ένας επιταχυμένος «εξευρωπαϊσμός» μέσω της κινητικότητας στους κοινωνικούς κόλπους λαών από διάφορες κουλτούρες.
Τα θετικά για επιχειρήσεις και προορισμούς
Γιατί μια περιοχή να θέλει να προσελκύσει digital nomads; Τι έχει να κερδίσει η τοπική κοινωνία και η τοπική οικονομία;
Τους digital Nomads μπορούν να προσελκύσουν οι περιοχές ανεξάρτητα αν είναι τουριστικοί προορισμοί. Βέβαια είναι ένα πλεονέκτημα η γνώση του τουρισμού στην εξυπηρέτηση και στην εξοικείωση με την ύπαρξη ξένων επισκεπτών. Η τοπική κοινωνία έχει εν πρώτοις να κερδίσει μια «ένεση κατανάλωσης» στα καταστήματα της, μια ενδεχόμενη αύξηση των μισθώσεων τύπου Airbnb με αυξημένες ημέρες κράτησης (υπάρχουν περιπτώσεις 6μηνων μισθώσεων), αλλα και την ευκαιρία να αναδειχθεί σε τουριστικό προορισμό μέσω της έμμεσης διαφήμισης από πλευράς των digital nomads σε συγγενείς και φίλους.
Παράλληλα, μια περιοχή με την προσέλκυση Digital Nomads, θέτει τις βάσεις για την αναβάθμισή της σε ένα εξευγενισμένο πολυπολιτισμικό προορισμό προσαρμοσμένο στην σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη κοινωνία.
Ποια είναι τα κριτήρια επιλογής ενός προορισμού για τους digital nomads;
Τα κριτήρια για την επιλογή ενός προορισμού έχουν αποτυπωθεί αναλυτικά στη μεθοδολογία 7+1 σημείων που χρησιμοποιούμε για την ανάλυση των προορισμών. Το κόστος ζωής, το value for money καθώς και η ύπαρξη κοινότητας είναι βασικοί παράγοντες για την εξέταση ενός προορισμού. Η καλυπτικότητα του δικτύου (4G), καλές ταχύτητες internet αλλά και η ευκολία μετακίνησης (αεροδρόμιο, τρένο, ΜΜΜ κ.λπ.) είναι άλλοι δύο λόγοι που μπορούν να είναι καταλυτικοί στην επιλογή του τόπου. Μια βεντάλια επιλογών σε δραστηριότητες αλλά και επιλογές εστίασης και διασκέδασης, ένα Νοσοκομείο ή κλινική, είναι και αυτά λόγοι που θα οδηγήσουν κάποιον να επιλέξει μια πόλη.
Το ερώτημα έχει όμως και μια αντίστροφη όψη: με τα χαρακτηριστικά που διαθέτει η πόλη/η επιχείρηση /το κατάλυμά μας, ποιο segment των digital nomads είναι ικανό να δεχτεί;
Η Ελλάδα είναι σε θέση να πληροί τα κριτήρια αυτά; Ποιοι επιμέρους προορισμοί;
Είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί. Αν η τάση εξελιχθεί όπως οι προβλέψεις ορίζουν, τότε η Ελλάδα έχει «όλο το πακέτο» να επωφεληθεί από αυτό και να δημιουργήσει μια ακόμα πηγή εσόδων. Αυτό βέβαια δεν περνάει μόνο από το «κεντρικό» κράτος. Περνά και από κάθε προορισμό ξεχωριστά, ώστε να υιοθετηθούν οι κατάλληλες πολιτικές κατά τόπους. Εκτός Ρόδου, Αθήνας και Κρήτης που έχουν ήδη τοποθετηθεί στον χάρτη, εξαιρετικά φόντα έχει η Θεσσαλονίκη, ο Βόλος, η Καλαμάτα, η Κέρκυρα, η Πάτρα, τα Γιάννενα.
Πώς θα μπορούσαν οι ελληνικές πόλεις να προσαρμοστούν / αναβαθμιστούν ώστε να αποτελέσουν ελκυστικούς προορισμούς για digital nomads;
Από πλευράς του Digital Nomads Observatory, έχουμε αναπτύξει μια πανίσχυρη μεθοδολογία 7+1 σημείων. Αυτή εξετάζει τον προορισμό αλλα και την επιχείρηση σε επτά δείκτες που προκύπτουν από την συμπεριφορική ανάλυση και το προφίλ των digital nomads ως ένα «target group» ειδικών χαρακτηριστικών. Κάθε προορισμός έχει τα δικά του δυνατά σημεία και αδυναμίες. Πράγματα που δεν φαίνονται αλλά μπορεί να κάνουν τη διαφορά.
Πρόσφατα ιδρύσατε το Παρατηρητήριο Ψηφιακών Νομάδων. Ποιοι είναι οι στόχοι του και πώς σχεδιάζετε να τους υλοποιήσετε;
To Παρατηρητήριο Ψηφιακών Νομάδων ιδρύθηκε ως φορέας-γέφυρα των Ψηφιακών Νομάδων, των φορέων διοίκησης και των επιχειρήσεων. Σκοπός του είναι η προώθηση του τρόπου ζωής των ψηφιακών νομάδων ως καινοτόμο και βιώσιμο, η δημιουργία και προώθηση Πολιτικών που να ανταποκρίνονται και να εξυπηρετούν τις ανάγκες των ψηφιακών νομάδων. Παράλληλα στους σκοπούς περιλαμβάνεται η μελέτη και ανάδειξη των αναγκών των ψηφιακών νομάδων. Αλλά και η ανάδειξη του οικονομικού και κοινωνικού οφέλους που προκύπτει από τη φιλοξενία ψηφιακών νομάδων σε μια Πόλη/Χώρα. Στο «Think Tank» του Παρατηρητηρίου έχουμε την τιμή να συμμετέχουν πάνω από 30 εξαιρετικοί επαγγελματίες και επιστήμονες από όλο τον κόσμο. Στο Παρατηρητήριο μπορεί οποιοσδήποτε να γραφτεί ως μέλος δωρεάν και να λαμβάνει μέρος στις έρευνές μας αλλά και όλο το ενημερωτικό υλικό που προκύπτει από αυτές.
Διαβάστε εδώ το αφιέρωμα Digital Nomads & Remote Workers