Η βραχυχρόνια μίσθωση στο επίκεντρο συνεδρίου των ξενοδόχων στην Κρήτη

Στο 2^ο Περιφερειακό Συνέδριο που διοργάνωσε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ) στο Ηράκλειο της Κρήτης, η βραχυχρόνια μίσθωση αποτέλεσε ένα από τα βασικότερα θέμα συζήτησης.

Από τον πρόεδρο της ΠΟΞ, Γιάννη Χατζή, μέχρι τους προέδρους των τοπικών Ενώσεων Ξενοδόχων αλλά και την αντιπρόεδρο του ΣΕΤΕ, Αγάπη Σμπώκου (επίσης ξενοδόχο), όλοι έστειλαν τη βραχυχρόνια μίσθωση στο… πυρ το εξώτερον. Τα Airbnb φταίνε για την άνοδο των τιμών των ενοικίων, για την έλλειψη προσιτής στέγης για τους μόνιμους κατοίκους στις πόλεις, για τον «υπερτουρισμό», για την επιβάρυνση των ελλιπών υποδομών στους προορισμούς.

Αφενός το θέμα της στέγασης είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα, στο οποίο μπορεί να συνεισφέρει και η βραχυχρόνια μίσθωση, αλλά -όπως έχουμε αναλύσει και στο παρελθόν- είναι πολυδιάστατο. Και σίγουρα δεν λύνεται με αποφάσεις απαγορεύσεων και περιορισμών της βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Όσο για τον υποτιθέμενο υπερτουρισμό, ο ίδιος ο κ. Χατζής επιχειρηματολόγησε (αρκετά πειστικά ομολογουμένως) ότι δεν υπάρχει τέτοιο φαινόμενο στην Ελλάδα. Και ο πρόεδρος των ξενοδόχων Χανίων, Εμμανουήλ Γιαννούλης, συμπλήρωσε ότι η κουβέντα γύρω από τον υποτιθέμενο υπερτουρισμό, έχει στόχο να ακούγονται φωνές για επιβολή νέων επιβαρύνσεων στις ξενοδοχειακές μονάδες και όχι για να αναδειχθούν τα ζητήματα στις υποδομές, που είναι ελλιπείς.

Τελικά τι σημαίνει «ρύθμιση» της βραχυχρόνιας μίσθωσης;

Η συζήτηση περί «ρύθμισης της βραχυχρόνιας μίσθωσης» έχει δημιουργήσει ένα κλίμα γύρω από τον κλάδο ότι πρόκειται για μια ανεξέλγκτη ή -ακόμα χειρότερα- παράνομη δραστηριότητα.

Κι όμως, η βραχυχρόνια μίσθωση ελέγχεται πλήρως. Πρόσφατα της επιβλήθηκε πλήθος επιβαρύνσεων (ΦΠΑ, τέλος παρεπιδημούντων, τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή) ενώ επιβλήθηκε και πρόσθετο τέλος επιτηδεύματος ανά κατάλυμα στα νομικά πρόσωπα.  Το γεγονός ότι πρόκειται για έναν κλάδο που βρίσκεται σε πλήρη συμμόρφωση με τις κανονιστικές διατάξεις και δεν φοροδιαφεύγει, όπως έχει πει ο ίδιος ο Διοικητής της ΑΑΔΕ, δεν αναφέρεται πουθενά.

Δεν είναι τυχαίο ότι το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν και πάλι τα δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για τις επερχόμενες «νέες ρυθμίσεις» για τη βραχυχρόνια μίσθωση. Ακόμα και ο πρωθυπουργός, στο πλαίσιο συνέντευξής του στον τηλεοπτικό σταθμό Star, προανήγγειλε ότι: «Εξετάζουμε ακόμη περισσότερους περιορισμούς στο airbnb, εφόσον αυτό είναι απαραίτητο». Εδώ όλη η συνέντευξη, στο 14:40 η αναφορά στη βραχυχρόνια μίσθωση.

Λίγο νωρίτερα όμως είχε παραδεχτεί ότι «τα ενοίκια έχουν αυξηθεί γιατί η αγορά των ακινήτων πάει καλά».

Πιο συγκεκριμένη αναφορά σε χρονικούς περιορισμούς, κυρίως στην Αθήνα, έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε επόμενη συνέντευξή του.

Από τις αρχές Δεκεμβρίου 2023 οπότε ψηφίστηκε το τελευταίο νομοσχέδιο που αφορά τον κλάδο, οι ξενοδόχοι δήλωναν ότι δεν είναι ευχαριστημένοι. Χαρακτήριζαν μάλιστα τις ρυθμίσεις «πολύ λίγες και πολύ αργοπορημένες» και συνέχιζαν να πιέζουν την κυβέρνηση. Τώρα, στο συνέδριο της ΠΟΞ, ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Αλέξανδρος Βασιλικός, προανήγγειλε την παρουσίαση έρευνας, που αναδεικνύει τις κοινωνικές επιπτώσεις της βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Τα Airbnb αντίδοτο στα all-inclusive

Την ίδια ώρα, ο κ. Χατζής ανέπτυξε τα επιχειρήματά του υπέρ του μαζικού τουρισμού, που στηρίζεται στο βασικό τουριστικό προϊόν «ήλιος – θάλασσα».

Είπε: «Είμαι σίγουρος ότι ο μαζικός τουρισμός «ήλιος-θάλασσα» στους περισσότερους συμπολίτες της χώρας δεν έχει την θετικότερη χροιά. Στη θεωρία μπορεί να λέγονται και να γράφονται πολλά, όμως τα πραγματικά δεδομένα είναι αυτά που πρέπει να οδηγούν τις αποφάσεις μας και όχι οι επιθυμίες ή οι ευχές. Η ανάπτυξη εναλλακτικών τουριστικών εμπειριών είναι εξαιρετικά χρήσιμη και αναγκαία για τη διεύρυνση των υπηρεσιών μας ΚΑΙ τη διάχυση του τουριστικού ΑΕΠ στην υπόλοιπη χώρα. Αλλά σε έρευνα γνώμης στις κλασσικές αγορές μας, οι Γερμανοί (50%) και οι Βρετανοί (40%) επιλέγουν με βάση το κλασσικό μοντέλο θάλασσα/ήλιος. Συνεπώς, στο επίκεντρο κάθε συζήτησης δεν πρέπει να ξεχνάμε τον βασικότερο τροφοδότη του Τουριστικού μας ΑΕΠ που προκύπτει από το βασικότερο ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα: Κλασσικός Τουρισμός Ήλιος Θάλασσα».

Αυτό όμως που δεν είπε ο κ. Χατζής είναι το γεγονός ότι η πλειοψηφία των Γερμανών και των Βρετανών που έρχονται στην Ελλάδα, επιλέγουν πακέτα διακοπών all-inclusive. Είναι δηλαδή αυτοί οι τουρίστες που μένουν κλεισμένοι μέσα σε ένα θέρετρο και δεν ξοδεύουν τίποτα στην τοπική κοινωνία. Μπορεί να είναι ένα μοντέλο που έχει αποδόσει πολλά στον ελληνικό τουρισμό, αλλά δεν διαχέει τα έσοδα στους προορισμούς.

Απέναντι σε αυτό το μοντέλο τουρισμού πολλών ξενοδόχων, είναι η βραχυχρόνια μίσθωση. Με τα καταλύματα τύπου Airbnb, πολλοί προορισμοί σε όλη τη χώρα έχουν δει τα έσοδα των τοπικών επιχειρήσεων να τονώνονται. Εστιατόρια, σούπερ μάρκετ και καταστήματα τροφίμων, καφετέριες, μπαρ και κέντρα διασκέδασης, υποδέχονται τους τουρίστες που δεν επιλέγουν το μοντέλο “βραχιολάκι”. Ακόμα και τα εισιτήρια των μουσείων, αρχαιολογικών χώρων και λοιπών αξιοθέατων ενισχύονται από τους τουρίστες των Airbnb.

Και φυσικά, τα καταλύματα αυτά χτίστηκαν με ίδια κεφάλαια και όχι με κρατικές επιδοτήσεις.

Το ερώτημα που έθεσε ο κ. Χατζής και οι λοιποί ξενοδόχοι «ποιο μοντέλο τουρισμού θέλουμε τα επόμενα 10 χρόνια», είναι ένα ερώτημα που το θέτουν όλοι. Ίσως όμως κάποιοι να δίνουν κατάτι διαφορετική απάντηση από αυτήν που δίνουν οι ξενοδόχοι.