Μια σημαντική νίκη πέτυχε η βραχυχρόνια μίσθωση στην Πορτογαλία ενάντια στους δρομολογούμενους περιορισμούς.
Ο πρόεδρος της χώρας έθεσε βέτο στο προωθούμενο από την κυβέρνηση πρόγραμμα στέγασης που θέτει περιορισμούς στη βραχυχρόνια μίσθωση στην Πορτογαλία. Με ανακοίνωσή του, ο Marcelo Rebelo de Sousa αναφέρει ότι δεν βλέπει πώς το πρόγραμμα Mais Habitação (Περισσότερες Κατοικίες) θα μπορούσε να προσφέρει λύσεις στις οικογένειες που ασφυκτιούν από τα αυξημένα ενοίκια και τα αυξημένα επιτόκια.
Το προεδρικό βέτο έγινε δεκτό με ικανοποίηση από την Ένωση Τοπικών Καταλυμάτων Πορτογαλίας (ALEP). Ο πρόεδρος της ALEP, Eduardo Miranda, ελπίζει ότι «το Σοσιαλιστικό Κόμμα θα έχει την ταπεινότητα να αναθεωρήσει το πρόγραμμα».
Η ALEP επανέλαβε ότι «η καταστροφή των τοπικών καταλυμάτων δε λύνει το πρόβλημα στέγασης» και τόνισε «τη ζωτική σημασία της συλλογικής φωνής για την υπεράσπιση των συμφερόντων ενός τομέα» που αντιπροσωπεύει το 40% των τουριστικών διανυκτερεύσεων και το 3,8% του εθνικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος».
Οι προωθούμενοι περιορισμοί
Τα πιο αμφιλεγόμενα και αμφισβητούμενα μέτρα του προγράμματος είναι η αναστολή της εγγραφής νέων τοπικών καταλυμάτων σε περιοχές με υψηλή συγκέντρωση αλλά και η αναγκαστική μακροχρόνια μίσθωση κατοικιών που είναι κενές για πάνω από δύο χρόνια.
Το πρόγραμμα όριζε ότι οι δήμοι θα πρέπει να συντάξουν τον «χάρτη στέγασης», όπου θα πρέπει να καθορίσουν την ισορροπία μεταξύ στέγασης μακροχρόνια ενοικιαστών / φοιτητών και τοπικών καταλυμάτων. Εάν ο δήμος κρίνει ότι υπάρχει ισορροπία, δεν θα αναστέλλονται πλέον οι νέες άδειες.
Όσον αφορά την αναγκαστική μίσθωση, ένα από τα πιο αμφισβητούμενα μέτρα, η κυβέρνηση εξήγησε τον Μάρτιο ότι το μέτρο ισχύει μόνο για περιοχές με χαμηλότερη πυκνότητα πληθυσμού. Για να ληφθούν υπόψη για αναγκαστική μίσθωση, τα εν λόγω διαμερίσματα πρέπει να ταξινομηθούν ως άδεια από τις κομητείες για τουλάχιστον δύο χρόνια. Σε περίπτωση διαμερισμάτων που είναι κενά για περισσότερα από δύο χρόνια, οι ιδιοκτήτες θα ειδοποιούνται για την πρόθεση μίσθωσης και το προτεινόμενο εισόδημα που θα εισπραχθεί.
Ο ιδιοκτήτης μπορεί να αποδεχτεί την πρόταση ενοικίου, να προχωρήσει με άλλη πρόταση ενοικίου και μπορεί να αρνηθεί ή να μην απαντήσει. Μόνο στην τελευταία περίπτωση, και εφόσον ο δήμος κρίνει σκόπιμο, θα μπορέσει να προχωρήσει στην αναγκαστική μίσθωση με την αξία που προτάθηκε.
Ο κλάδος των STR στην Πορτογαλία
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Πορτογαλία ήταν η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που θέσπισε νόμο για τη βραχυχρόνια μίσθωση. Το 2008 δημιουργήθηκε το πρώτο σύστημα ηλεκτρονικής εγγραφής STR στην Ευρώπη, προβλέπεται η ακύρωση της άδειας σε περίπτωση απόδειξης συνεχούς όχλησης ενώ οι τοπικές αρχές έχουν την εξουσία να περιορίζουν τα STR όταν υπάρχει υπερφόρτωση. Μόνο τρεις πόλεις έχουν εφαρμόσει επί του παρόντος περιορισμούς: η Λισαβόνα, το Πόρτο και η Ερικέιρα.
Με τον νέο νόμο, τα συμβούλια χάνουν αυτό το δικαίωμα στην αυτορρύθμιση, εξηγεί ο Eduardo Miranda. Χαρακτηρίζει τα μέτρα «αδικαιολόγητα, [δυσανάλογα] και μεροληπτικά» και «επικοινωνιακό ελιγμό που δεν θα λύσει τα στεγαστικά ζητήματα, αλλά θα καταστρέψει ένα μεγάλο μέρος μιας από τις πιο σημαντικές βιομηχανίες στην Πορτογαλία: τον τουρισμό».
Στην Πορτογαλία υπάρχουν σχεδόν 110.000 εγγεγραμμένα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, κυρίως στα παράλια, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 42% των διανυκτερεύσεων επισκεπτών στην Πορτογαλία, σύμφωνα με τα στοιχεία της ALEP. Ο Miranda λέει ότι στην πλειοψηφία είναι ιδιόκτητα και είναι δεύτερες κατοικίες – που σημαίνει ότι αν ο νόμος τους αναγκάσει να σταματήσουν να νοικιάζουν σε τουρίστες, δεν θα μετατραπούν σε κατοικίες, αλλά θα επανέλθουν σε «κενά 11 μήνες το χρόνο».