Μουσείο Τυπογραφίας: μια ξεχωριστή εμπειρία στα Χανιά

Το Μουσείο Τυπογραφίας αποτελεί μια πολύ ξεχωριστή πρόταση που μπορούν να κάνουν οι hosts των Χανίων στους επισκέπτες τους. Πρόκειται για το μοναδικό στην Ελλάδα Μουσείο που είναι αφιερωμένο εξολοκλήρου στην τυπογραφία. Λειτουργεί στα Χανιά από το 2005 και βρίσκεται λίγο έξω από την πόλη, στο Βιοτεχνικό Πάρκο Σούδας.

Στη σημερινή ψηφιακή εποχή, τείνουμε να ξεχάσουμε ότι η τέχνη της Τυπογραφίας άλλαξε τη ροή της ιστορίας. Ο Γιάννης Γαρεδάκης, ιδρυτής της εφημερίδας «Χανιώτικα Νέα», με τη σύζυγό του Ελένη, ανέλαβαν να μας το θυμίσουν. Το Μουσείο Τυπογραφίας ξεκίνησε ως ιδιωτική συλλογή σε περιβάλλον φυσικό για ένα τεχνολογικό – βιοτεχνικό μουσείο. Το 2005 εγκαινιάστηκε επίσημα και το 2012 προστέθηκε σε αυτό νέα πτέρυγα. Το 2015 συμπλήρωσε 10 χρόνια λειτουργίας και εγκαινίασε μία ακόμα αίθουσα με σπάνιες εκδόσεις, γκραβούρες, ξυλογραφίες κ.λπ. που συνδέουν Τυπογραφία με την τοπική ιστορία της Κρήτης.

Παράλληλα το Μουσείο Τυπογραφίας είναι εστία πολιτισμού και γραμμάτων. Στους χώρους του φιλοξενούνται συνέδρια, παρουσιάσεις βιβλίων, θεατρικές παραστάσεις, μουσικές εκδηλώσεις κ.ά., ενώ κάθε χρόνο διοργανώνει διεθνή διαγωνισμό αφίσας για την Τυπογραφία.

Πρόκειται για ένα Μουσείο “ζωντανό”, που διαρκώς εξελίσσεται και αλλάζει, όπως ακριβώς η Τέχνη που παρουσιάζει, η Τυπογραφία.

Κατά τη διάρκεια της ξενάγησης μικροί και μεγάλοι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να τυπώσουν στα παλιά πιεστήρια και να ανακαλύψουν ένα ξεχασμένο αυτονόητο: τον κόπο και την ανθρώπινη ευφυΐα που βρίσκονται πίσω από κάθε τυπωμένο κείμενο.

Ταξίδι στην ιστορία

Η περιήγηση στην ιστορία της τυπογραφίας αρχίζει στην κυρίως αίθουσα του μουσείου, με τα δύο περίτεχνα, μαντεμένια πιεστήρια των αρχών του 19ου αιώνα, ενώ ένα πιστό αντίγραφο του πιεστηρίου του Γουτεμβέργιου δίνει το στίγμα της εποχής που η τυπογραφία γεννήθηκε στην Ευρώπη, τον 15ο αιώνα.

Ποδοκίνητα πιεστήρια τύπου Victoria, αγορασμένα από τη Γερμανία, την Ολλανδία, την Ελβετία, καθώς και ένα δωρισμένο από Έλληνα τυπογράφο, σηματοδοτούν την πορεία της τυπογραφίας στο χρόνο, ενώ πολυάριθμα χειροκίνητα πιεστήρια, τύπου Boston, κοσμούν το χώρο.

Πάγκοι στοιχειοθεσίας όπου ο στοιχειοθέτης γράμμα – γράμμα ετοίμαζε το κείμενο με τη χρήση ανάγλυφων τυπογραφικών στοιχείων από την εποχή του Γουτεμβέργιου μέχρι και ένα μεγάλο μέρος του 20ου αιώνα, συνυπάρχουν με δύο μηχανήματα μηχανικής στοιχειοθεσίας που κυριάρχησαν στο μεγαλύτερο μέρος του 20ου αιώνα, τη λινοτυπία και τη μονοτυπία.

Στη δεύτερη πτέρυγα του μουσείου Τυπογραφίας, η κυρίως αίθουσα είναι αμιγώς βιομηχανική. Έχει έντονη τη “μυρωδιά” της τυπογραφίας, αφού εδώ, ήταν, μέχρι το 2008 τα παλιά πιεστήρια των Χανιώτικων Νέων.

Τεχνικές όπως ξυλογραφία, χαλκογραφία, λιθογραφία, offset, τσιγκογραφία και μεταξοτυπία παρουσιάζονται αναλυτικά σε ειδικά διαμορφωμένες προθήκες στην αίθουσα του μουσείου. Ξεχωριστή σημασία έχει και η παρουσίαση της μεθόδου γραφής Μπράιγ, δωρεά του Φάρου Τυφλών Ελλάδας.

Δύο μεγάλα επίπεδα τυπογραφικά πιεστήρια του 19ου αιώνα δεσπόζουν στο χώρο. Ένα ακόμη, από τα μέσα του 20ου αιώνα, βρίσκεται στην κυρίως αίθουσα.

Δύο εξαιρετικές εκθέσεις που απεικονίζουν την ιστορία της γραφής και την εξέλιξη της τυπογραφίας, με την εικαστική ματιά του γραφίστα – τυπογράφου Αντώνη Παπαντωνόπουλου, παρουσιάζονται στον ημιόροφο και το ισόγειο της νέας πτέρυγας αντίστοιχα. Εκεί βρίσκονται και κάποια πιο σύγχρονα εκθέματα που αναλύουν την πορεία των γραφικών τεχνών καθώς και εργαστήρια παραδοσιακής βιβλιοδεσίας, λιθογραφίας, μεταξοτυπίας, σφραγιδοποιίας κ.ά.

Εκθέσεις

Η “Ιστορία της Γραφής” είναι μια μόνιμη έκθεση που αποτελείται από 40 ταμπλό με εικαστικό και πληροφοριακό περιεχόμενο. Από τις βραχογραφίες μέχρι τα κομπιούτερ ο καλλιτέχνης-τυπογράφος Αντώνης Παπαντωνόπουλος “διηγείται” εύγλωττα μέσα από το έργο του την εξέλιξη της προσπάθειας του ανθρώπου να επικοινωνήσει μέσω του γραπτού λόγου- και όχι μόνο.

Αξιόλογη είναι και η συλλογή παλιών γραφομηχανών και πολύγραφων που διαθέτει το μουσείο και φιλοξενείται στον ίδιο χώρο.

Στην αίθουσα Κώστα Τζωρτζάκη, παρουσιάζονται σπάνιες εκδόσεις από τον 16ο αιώνα και μετά – κυρίως από τη Βενετία, ελληνικές και ξένες εφημερίδες από τις αρχές του 19ου αιώνα, χάρτες, λιθογραφίες, ξυλογραφίες και χαλκογραφίες.. Το μεγαλύτερο μέρος των εκθεμάτων αυτών είναι δωρεά του Χανιώτη συλλέκτη Κώστα Τζωρτζάκη.

Περισσότερα σπάνια βιβλία και περιοδικά αλλά και πολύτιμες ελληνικές και ξενόγλωσσες εκδόσεις για την τυπογραφία, τον Τύπο και τις γραφικές τέχνες υπάρχουν στη βιβλιοθήκη του μουσείου.

Όλες οι εκδόσεις, όπως και τα εκθέματα συνοδεύονται από επεξηγηματικά κείμενα σε ελληνικά και αγγλικά.

Μουσείο Τυπογραφίας Γιάννη & Ελένης Γαρεδάκη
Βιοτεχνικό Πάρκο Χανίων, Κτίριο 13-03
Εύκολη πρόσβαση για ΑΜΕΑ στο μεγαλύτερο μέρος του μουσείου.

Eπικοινωνία: Tηλ: 28210 80090
Email: info@typography-museum.gr

Ωράριο λειτουργίας

Χειμερινό ωράριο λειτουργίας (1 Οκτωβρίου – 31 Μαΐου)

Τρίτη – Τετάρτη και Παρασκευή 12:30  – 15:00
και την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα 10:00 – 15:00
Ομαδικές και σχολικές επισκέψεις πραγματοποιούνται καθημερινά με ραντεβού στα 2821080090, 6974020861 και info@typography-museum.gr

Θερινό ωράριο λειτουργίας (1 Ιουνίου – 30 Σεπτεμβρίου)

Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη και Κυριακή: 10:00 – 15:00.
Παρασκευή: 12:00 – 19:00.
Δευτέρα και Σάββατο: Κλειστά
Το Μουσείο παραμένει κλειστό σε όλες τις επίσημες αργίες (1 και 6 Ιανουαρίου, 25 Μαρτίου, Κυριακή του Πάσχα, 1 Μαΐου, 15 Αυγούστου, 28 Οκτωβρίου, 25 και 26 Δεκεμβρίου).

Εισιτήρια

Γενική είσοδος: 4 ευρώ (με ξενάγηση)
Μειωμένη: 3 ευρώ Ατομα άνω των 65* | Ομαδικά (άνω των 15 ατόμων) | Μαθητές | Φοιτητές* | Άνεργοι*
Δωρεάν: Παιδιά κάτω των 12 | ΑΜΕΑ | Δημοσιογράφοι*
* Με την επίδειξη της αντίστοιχης κάρτας