Τα έσοδα από τις τουριστικές μισθώσεις ακινήτων μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης υπολογίζονται στα 1,9 δισ. ευρώ σύμφωνα με τη μελέτη της Grant Thornton. Είναι πολύ αισιόδοξο το μήνυμα αυτό για τη διατήρηση της τόσο προσοδοφόρας δραστηριότητας στη χώρα μας καθώς το ποσό αυτό έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη για την κοινωνία μας αφού το χρήμα διαχέεται στην τοπική κοινωνία και δεν καταλήγει στα χέρια των λίγων όπως γινόταν όλα τα προηγούμενα έτη.
Θα πρέπει να διαφυλάξουμε τη βραχυχρόνια μίσθωση μέσω της οποίας κατάφερε να ορθοποδήσει η μεσαία τάξη, η οποία βαλλόταν τόσα χρόνια από επιπρόσθετους φόρους που της επιβλήθηκαν. Οι περισσότεροι διαχειριστές ακινήτων είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, άνθρωποι που στα χρόνια της κρίσης βρέθηκαν με ακίνητα τα οποία δεν μπορούσαν να συντηρήσουν καθώς ο μισθός τους είχε μειωθεί, οι ενοικιαστές που μίσθωναν τα ακίνητά τους, με τη σειρά τους αδυνατούσαν να πληρώσουν τις οφειλές τους και τέλος δεν μπορούσαν ούτε να τα πουλήσουν γιατί οι τιμές ήταν υπερβολικά χαμηλές. Πολλοί από αυτούς είχαν φτάσει σε κατάσταση απελπισίας, μην έχοντας βοήθεια από πουθενά, αρκετοί προτίμησαν να τα κλείσουν τελείως ώστε να μη δημιουργούνται και άλλα χρέη λόγω απλήρωτων ενοικίων, κοινοχρήστων και άλλων εξόδων τα οποία επιβαρύνονταν εκείνοι και όχι ο εκάστοτε ενοικιαστής.
Μέσα στην κρίση αρκετοί ενοικιαστές απέφευγαν να μένουν στο κέντρο της Αθήνας λόγω της ανομίας, της εγκληματικότητας και της ανασφάλειας που τους δημιουργούσαν περιοχές όπως η πλατεία Βάθης, η πλατεία Βικτωρίας, ο Άγιος Παντελεήμονας, η Κυψέλη, το Μεταξουργείο κ.α περιοχές που τώρα με τη βραχυχρόνια μίσθωση έχουν αναβαθμιστεί αρκετά, έχουν ανοίξει καταστήματα εστίασης και υπάρχει ζωή στις γειτονιές που πριν ήταν εγκαταλελειμμένες. Προκαλεί εντύπωση η ζήτηση για μακροχρόνια μίσθωση στις ίδιες περιοχές που οι ίδιοι άνθρωποι απαξιούσαν να μείνουν μόλις τρία χρόνια πριν.
Διάχυση των οφελειών
Μέσα όμως από αυτή τη δραστηριότητα δεν κερδίζουν μόνο οι ιδιοκτήτες, η τοπική κοινωνία (καφετέριες, μίνι μάρκετ, εστίαση), η ευρύτερη κοινωνία (κατασκευαστικός κλάδος, τεχνικά επαγγέλματα), αλλά και το κράτος αφού σύμφωνα με την έρευνα της Grant Thornton, τα έσοδα από τους φόρους από τη βραχυχρόνια μίσθωση έχουν τριπλασιαστεί συγκριτικά με το 2017.
Τα εκτιμώμενα φορολογικά έσοδα από την οικονομία διαμοιρασμού το 2017 ήταν 67,00 εκατομμύρια ευρώ και το 2018, 179,82 εκατομμύρια ευρώ
Είναι οξύμωρο το γεγονός πως ενώ και για τους ξενοδόχους αυξήθηκαν τα έσοδα το 2018, την ίδια στιγμή σύμφωνα με την έρευνα ανακοινώνεται πως χάνονται θέσεις εργασίας λόγω βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Σύμφωνα με την GBR Consulting, τα μεγέθη για τα ξενοδοχεία της Αθήνας κινήθηκαν και το τρίτο τρίμηνο του 2018 εξίσου εντυπωσιακά με τα προηγούμενα τρίμηνα, ενώ η αναμενόμενη περαιτέρω βελτίωση των αποδόσεων προσελκύει και νέες ξενοδοχειακές μονάδες που προστίθενται στις ήδη υφιστάμενες.
Ειδικότερα τα ξενοδοχεία της Αθήνας είδαν στο τρίτο τρίμηνο του 2018 τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο (RevPAR) να σημειώνουν αύξηση 7,2% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Σε ετήσια βάση η αύξηση είναι ακόμη μεγαλύτερη και διαμορφώθηκε σε 10,7%.
Είναι άδικο να στοχοποιείται η βραχυχρόνια μίσθωση ενώ αποδεικνύεται από τις έρευνες ότι έχει δημιουργήσει ένα νέο κύμα εισροής τουριστών οι οποίοι μπορεί να επιλέγουν και δωμάτια ξενοδοχείων αφού πλέον έχουν τη δυνατότητα να βρίσκονται και αυτά στις ίδιες πλατφόρμες με εκείνα της βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Η έρευνα της Grant Thornton, η οποία δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο του 2019, ουσιαστικά δεν καταδεικνύει πόσα ακίνητα παρέχονται ήδη με μακροχρόνια μίσθωση και πόσα με βραχυχρόνια αλλά αναδεικνύει την προσφορά που υπήρχε μέσα στο Νοέμβριο, Δεκέμβριο του 2018 και τον Ιανουάριο του 2019 και για τις δύο περιπτώσεις.
…Σε περιοχές τόσο της Αθήνας όσο και του υπολοίπου της χώρας παρατηρείται μια έντονη ανισορροπία μεταξύ του πλήθους των προσφερόμενων ακινήτων για μακροχρόνια μίσθωση σε σχέση με τη βραχυχρόνια …
Σύμφωνα με τον Θέμη Μπάρκα, Πρόεδρο του Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών e-real Estates, τη χρονική περίοδο που διεξήχθη η έρευνα είναι λογικό να μην υπάρχει μεγάλη προσφορά σε μακροχρόνια μίσθωση γιατί δύσκολα κάποιος θα μετακομίσει μέσα στο χειμώνα και ειδικά σε εορταστική περίοδο. Αντιθέτως υπάρχει μεγάλη ζήτηση και προσφορά για βραχυχρόνια μίσθωση αφού οι περισσότεροι επιλέγουν τις χριστουγεννιάτικες διακοπές τους. Η έρευνα είχε ως πηγές για τα ακίνητα που καταγράφηκαν την Inside Airbnb και την AirDNA, όπου είναι προφανές πως είχαν μεγάλη πληρότητα σε κρατήσεις εκείνη τη περίοδο. Επίσης αρκετά δωμάτια ξενοδοχείων και ενοικιαζομένων δωματίων έχουν μπει στις πλατφόρμες με αποτέλεσμα να μην είναι ξεκάθαρο πλέον το είδος του ακινήτου που διατίθεται προς μίσθωση.
Σύμφωνα με στοιχεία της AirDNA φαίνεται πως το τελευταίο τρίμηνο τα ακίνητα που ήταν στον ευρύτερο Δήμο Αθηναίων έχουν μειωθεί από 8.350 στα 7.480. Επίσης η μέση ημερήσια τιμή έχει ελαττωθεί με συνέπεια να μην είναι τόσο συμφέρουσα η ενασχόληση με τη βραχυχρόνια μίσθωση. Θεωρούμε απαραίτητο να υπάρξει νομική προστασία ώστε όποιος αποφασίσει να το διαχειριστεί μακροχρόνια να μπορεί να προφυλαχτεί από κακοπληρωτές, χωρίς να χρειάζεται τόσος χρόνος και χρήμα για να ελευθερωθεί η περιουσία του.
Αυτές είναι κάποιες σύντομες παρατηρήσεις οι οποίες θεωρήθηκε αναγκαίο στην παρούσα φάση να ανακοινωθούν από το Σύλλογο Οικονομίας Διαμοιρασμού και επιφυλασσόμαστε για περαιτέρω έρευνα και συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς ώστε να έχουμε ακόμα περισσότερα στοιχεία για τα οφέλη της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην κοινωνία μας με αριθμούς και στατιστικά στοιχεία.
Δήμα Θεοδώρα
Πρόεδρος Οικονομίας Διαμοιρασμού