Την ώρα που φουντώνει η συζήτηση περί κατάργησης ή περιορισμού των βραχυχρόνιων μισθώσεων, ρεπορτάζ του BBC επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα “Πώς θα ήταν ο κόσμος χωρίς Airbnb”. Στο ρεπορτάζ φιλοξενούνται οι απόψεις ειδικών, μεταξύ των οποίων ταξιδιωτικοί συντάκτες σε διεθνή μέσα ενημέρωσης.
Καταγράφονται οι προθέσεις του δημάρχου της Βαρκελώνης να κλείσει τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης στο τέλος του 2028, μη ανανεώνοντας τις άδειες. Ο σκοπός; Να λύσει το “το μεγαλύτερο πρόβλημα της Βαρκελώνης”, που είναι η προσιτή στέγαση.
Περιγράφονται επίσης ανάλογα περιοριστικά μέτρα, όπως αυτά που ελήφθησαν στη Νέα Υόρκη και σε άλλες πόλεις στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ.
Όπως επισημαίνεται, η Airbnb είναι η κυρίαρχη πλατφόρμα παγκοσμίως στα βραχυχρόνια μίσθωση, έχοντας μερίδιο πάνω από 50% στο σύνολο των online κρατήσεων.
Από το λανσάρισμά της το 2007, τονίζεται στο δημοσίευμα, η Airbnb είναι ένας σημαντικός παράγοντας της ταξιδιωτικής βιομηχανίας. Προσφέρει εναλλακτικά καταλύματα ενοικίασης σε πόλεις σε όλο τον κόσμο με μια υπόσχεση: να βιώσει ο ταξιδιώτης τις διακοπές του όπως ο ντόπιος, κάτι που δεν μπορούν να προσφέρουν τα ξενοδοχεία.
Τα τελευταία χρόνια, όπως υπογραμμίζεται, η Airbnb βρέθηκε στο στόχαστρο των κατηγοριών ότι ανέβασε τις τιμές των ενοικίων στις κατοικίες σε διάφορες μεγαλουπόλεις, καθώς και ότι οι ντόπιοι είναι αναγκασμένοι να ζουν “δίπλα σε μη ελεγχόμενα ξενοδοχεία”.
Χωρίς Airbnb, πού;
Ποια, όμως, είναι τα οφέλη και οι απώλειες από μια αγορά χωρίς βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις στα ταξίδια;
«Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις σάς δίνουν την ευκαιρία να μείνετε σε μια τοποθεσία, που είναι πιο αυθεντική», λέει η Lucy Perrin, ταξιδιωτική συντάκτρια στους The Times. Ταυτόχρονα, οι τιμές είναι φθηνότερες από τα ξενοδοχεία. Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, όπως τονίζει, ενδείκνυνται, λόγω ευρυχωρίας, περισσότερο για οικογένειες, γκρουπ ταξιδιωτών και τους πιο τολμηρούς ταξιδιώτες. Όσοι αναζητούν μια ασφάλεια, θέλοντας να γνωρίζουν τις υπηρεσίες που θα έχουν, επιλέγουν ξενοδοχείο.
Ως εκ τούτου, η απόσυρση των βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων από την ταξιδιωτική αγορά θα έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερες τιμές διαμονής για τους τουρίστες. «Θα εκπλαγώ αν τα ξενοδοχεία δεν εκμεταλλευτούν αυτή την κατάσταση», προσθέτει.
Για την Caitlin Ramsdale, της πλατφόρμας οικογενειακών ταξιδιών Kid & Coe, υπάρχει ένας προφανής χαμένος: οι οικογένειες. Είναι μια τεράστια απώλεια για τους γονείς που θέλουν να συστήσουν τον κόσμο στα παιδιά τους, λέει.
Η διάταξη των δωματίων και οι τιμές δεν είναι ελκυστικές για την πλειονότητα των οικογενειών (ειδικά εκείνες με 2+ παιδιά) που προσπαθούν να κάνουν μικρές ταξιδιωτικές αποδράσεις στις πόλεις, τονίζει η Caitlin Ramsdale.
Το ζήτημα της στέγασης
Το ερώτημα είναι: η απαγόρευση ή ο περιορισμός των βραχυχρόνιων μισθώσεων μειώνει πράγματι τις τιμές των κατοικιών ή επηρεάζει το απόθεμα κατοικιών για μακροχρόνια μίσθωση;
Η μελέτη του Harvard Business Review σχετικά με τον αντίκτυπο της απαγόρευσης της Νέας Υόρκης, που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτό το έτος, είναι αποκαλυπτική: οι βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις στη Νέα Υόρκη δεν συμβάλλουν περισσότερο στα υψηλά ενοίκια και ότι οι κανονισμοί, αντί οι απαγορεύσεις, προσφέρουν καλύτερα οφέλη για την πόλη και τους ντόπιους.
Ένα σαφές αποτέλεσμα από την απαγόρευση των Airbnb στην πόλη ήταν ότι οι τιμές των δωματίων των ξενοδοχείων έχουν αυξηθεί σε μέσο όρο ρεκόρ των 300 $ ανά διανυκτέρευση.
Γιατί λοιπόν οι τουριστικές αρχές και τα δημοτικά συμβούλια θέλουν να κλείσουν τα Airbnb; Ίσως, επισημαίνεται στο δημοσίευμα, ο πραγματικός λόγος είναι ότι δεν αφορά μόνο τους αριθμούς, αλλά και το πώς νιώθουν οι ντόπιοι για τον τουρισμό.
Η Ισπανία βρίσκεται στο επίκεντρο της κρίσης υπερτουρισμού της Ευρώπης, με τους ντόπιους να αντιτίθενται έντονα σε μια τουριστική βιομηχανία που δεν τους ωφελεί, σε προορισμούς όπως η Μάλαγα, η Μαγιόρκα, τα Κανάρια Νησιά και η Βαρκελώνη.
Από πολλές απόψεις μοιάζει σαν απόηχος της συζήτησης για τη «δεύτερη κατοικία» που μαίνεται σε μέρη συμπεριλαμβανομένης της Κορνουάλης εδώ και δεκαετίες.
Σε προορισμούς με πλήθος τουριστών, όπου πολλοί ντόπιοι αναγκάζονται να ζουν σε τροχόσπιτα ή να μετακινούνται για ώρες για να πάνε στη δουλειά τους καθημερινά, η οργή κατά του υπερτουρισμού ξεχειλίζει. Τα οφέλη από αυτή την ανάπτυξη δεν διαχέονται στους περισσότερους εργαζομένους, καθώς οι μισθοί παραμένουν χαμηλοί.
Γι’ αυτό, βλέπουμε το κύμα διαμαρτυριών να διογκώνεται σε πόλεις της Ισπανίας, της Ιταλίας και άλλων χωρών.
Οι κυβερνήσεις και οι τοπικές Αρχές αναγκάζονται να λάβουν περιοριστικά μέτρα, στέλνοντας έτσι ένα μήνυμα στους ντόπιους ότι οι πολιτικοί ακούνε τις ανησυχίες τους και θα τους δώσουν προτεραιότητα έναντι των τουριστών.
Οι περιορισμοί έχουν και θετικά και αρνητικά αποτελέσματα
Πολλές πόλεις καταλήγουν στον περιορισμό των ημερών λειτουργίας των Airbnb σε περίπου 90 ημέρες το χρόνο. Αυτό, όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, επιτρέπει ουσιαστικά στους οικοδεσπότες μερικής απασχόλησης να συνεχίσουν να έχουν συμπληρωματικό εισόδημα, ενώ εμποδίζουν τους επαγγελματίες οικοδεσπότες να αγοράσουν απόθεμα κατοικιών και να το μετατρέψουν σε πλήρεις χρονικές βραχυχρόνιες ενοικιάσεις.
Για τους ταξιδιώτες, ωστόσο, όπως υπογραμμίζεται, οι περιορισμοί αυτού του τύπου είναι συντριπτικά αρνητικοί. Οι περιορισμένες βραχυχρόνιες ενοικιάσεις, θα ωθήσουν τα ξενοδοχεία και τα B&B σε προορισμούς όπου η προσφορά ξεπερνά τη ζήτηση να χρεώνουν τις τιμές που θέλουν χωρίς μεγάλο ανταγωνισμό.
Υπάρχει και η αισιόδοξη άποψη για τους περιορισμούς. Η Lucy Perrin, ταξιδιωτική συντάκτρια στους The Times, λέει:
«Νομίζω ότι οι περιορισμοί των βραχυχρόνιων ενοικιάσεων θα κάνουν τα ταξίδια σε πόλεις όπως η Βαρκελώνη πιο αυθεντικά», λέει. «Όταν οι ντόπιοι εκδιώκονται από το κέντρο της πόλης, μπορεί να μην έχει ατμόσφαιρα και κουλτούρα. Αυτό θα προσφέρει καλύτερη εμπειρία».
Και προσθέτει: «Νομίζω ότι οι περιορισμοί θα κάνουν τους ταξιδιώτες να είναι πιο εφευρετικοί με τις περιοχές στις οποίες θα μείνουν και ίσως να τους οδηγήσουν σε πόλεις όπου μπορούν να κάνουν πολλά διαφορετικά πράγματα.
Μακροπρόθεσμα, νομίζω ότι οι περιορισμοί θα προσφέρουν μια πιο πλούσια εμπειρία στους τουρίστες και λιγότερη εχθρότητα με τους ντόπιους, κάτι που είναι τελικά καλό».